مطالب مرتبط
بیشتر بخوانید
سرطان بینی و سینوس: نکات مهم برای بیماران و خانواده‌ها
تاریخ انتشار
۳ مرداد ۱۴۰۳
سرطان بینی و سینوس نوع نادری از سرطان است که حفره بینی و سینوس‌ها را درگیر می‌کند. این نوع سرطان با سرطان نازوفارنکس که ناحیه اتصال بینی و گلو را درگیر می‌کند متفاوت است. آشنایی با سرطان بینی و سینوس مهم است چون با اینکه این بیماری نادر است اما تشخیص زودهنگام می‌تواند شانس درمان موفقیت آمیز را افزایش دهد پس با این مقاله از سایت دکتر سمیرا ازقندی همراه باشید.
سرطان بینی و سینوس چیست؟
سرطان بینی و سینوس در سلول‌هایی که حفره بینی و سینوس‌ها را پوشانده اند شروع می‌شود. این سلول‌ها در این بیماری شروع به رشد غیرقابل کنترل می‌کنند و تومور را تشکیل دهند. اگر به موقع تشخیص داده نشده و درمان نشود، سلول‌های سرطانی می‌توانند به سایر قسمت‌های بدن نیز گسترش یابند.
سرطان بینی و سینوس بسیار نادر است. این یعنی این بیماری در مقایسه با انواع دیگر سرطان زیاد دیده نمی‌شود. از آنجا که این بیماری نادر است بسیاری از افراد با آن آشنا نیستند که منجر به تاخیر در تشخیص و درمان می‌شود. افزایش آگاهی در مورد سرطان بینی و سینوس به افراد کمک می‌کند علائم را زود تشخیص داده و به سرعت به پزشک مراجعه کنند.
سرطان نازوفارنکس
دانستن این نکته مهم است که سرطان بینی و سینوس با سرطان نازوفارنکس متفاوت است. هر دو نوع سرطان نواحی اطراف بینی را تحت تأثیر قرار می‌دهند اما سرطان نازوفارنکس در نازوفارنکس که قسمت بالایی گلو و پشت بینی است رخ می‌دهد. سرطان بینی و سینوس‌ها به طور خاص حفره بینی و سینوس‌ها را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد.
علائم سرطان بینی و سینوس
شناخت علائم سرطان بینی و سینوس برای تشخیص و درمان به موقع بسیار مهم است. علائم این بیماری بسته به استیج سرطان متفاوت است اما برخی از این علائم شایع‌تر هستند. علائم سرطان بینی و سینوس در مراحل اولیه مشابه علائم بیماری‌های خفیف مانند سرماخوردگی یا سینوزیت است ولی باید مراقب این علائم بود:
- انسداد بینی: یکی از شایع ترین علائم این بیماری انسداد بینی است که از بین نمی‌رود. این علامت معمولا فقط یک طرف بینی را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
- خون دماغ شدن: خونریزی‌های مکرر بینی، به خصوص اگر بدون هیچ علت ظاهری رخ دهد می‌تواند نشانه سرطان بینی و سینوس باشد.
- کاهش حس بویایی: از دست دادن حس بویایی یا کاهش توانایی بویایی می‌تواند یک علامت این بیماری باشد.
- تخلیه مخاطی: تخلیه مداوم مخاط از بینی که گاهی اوقات خونی بوده یکی دیگر از علائم رایج این سرطان است.
با پیشرفت سرطان بینی و سینوس، علائم این بیماری شدیدتر و قابل توجه‌تر می‌شوند. این علائم پیشرفته عبارتند از:
- درد یا بی حسی در صورت: ممکن است درد یا بی حسی مداوم در صورت خود و به ویژه در ناحیه بالای گونه تجربه کنید.
- غدد متورم در گردن: غدد متورم یا توده‌های گردن می‌تواند نشان دهنده گسترش سرطان به غدد لنفاوی باشد.
- مشکلات بینایی: از دست دادن جزئی بینایی یا دوبینی ممکن است در این بیماری رخ بدهد که نشانه این است که سرطان نواحی اطراف چشم را تحت تأثیر قرار داده است.
- برآمدگی چشم: یکی از چشمان شما برآمده یا بیرون زده به نظر می‌رسد.
- آبریزش چشم: آبریزش مداوم چشم که از بین نمی‌رود می‌تواند یک علامت برای این سرطان باشد.
- درد یا فشار گوش: ممکن است در یک گوش درد یا فشار احساس کنید.
- توده: ظاهر شدن توده روی صورت، بینی یا سقف دهان که از بین نمی‌رود می‌تواند نشانه سرطان پیشرفته بینی و سینوس باشد.
تشخیص سرطان بینی و سینوس
تشخیص سرطان بینی و سینوس شامل چندین مرحله و آزمایش برای شناسایی دقیق وجود سلول‌های سرطانی است. تشخیص زودهنگام برای درمان موثر و نتایج بهتر بسیار مهم است و به همین دلیل روش‌های تشخیصی مختلفی را که پزشکان برای تشخیص سرطان بینی و سینوس استفاده می‌کنند مرور کردیم:
آندوسکوپی بینی (نازوآندوسکوپی)
یکی از آزمایش‌های اولیه برای تشخیص سرطان بینی و سینوس آندوسکوپی بینی است که به آن نازوآندوسکوپی نیز می‌گویند. این روش شامل استفاده از یک لوله بلند، نازک و قابل انعطاف به نام آندوسکوپ است. آندوسکوپ دارای یک دوربین و یک چراغ در انتهای آن است که به پزشک اجازه می‌دهد داخل حفره بینی و سینوس‌های شما را ببیند.
بیوپسی
بیوپسی گامی مهم در تشخیص سرطان بینی و سینوس است. در طول بیوپسی نمونه کوچکی از بافت از ناحیه مشکوک برداشته شده و زیر میکروسکوپ برای بررسی سلول‌های سرطانی بررسی می‌شود. بیوپسی آندوسکوپی اغلب در حین آندوسکوپی بینی انجام می‌شود. پزشک از آندوسکوپ برای هدایت ابزارهای کوچک برای گرفتن نمونه بافت استفاده می‌کند.
آسپیراسیون با سوزن ظریف
آسپیراسیون با سوزن ظریف یکی دیگر از آزمایشات تشخیصی است که برای تعیین اینکه آیا سرطان بینی و سینوس به غدد لنفاوی گسترش یافته یا خیر استفاده می‌شود. این روش شامل استفاده از یک سوزن نازک برای برداشتن مایع و سلول‌ها از غدد لنفاوی برای معاینه است.
عوامل خطر سرطان بینی و سینوس
آشنایی با عوامل خطر سرطان بینی و سینوس به شما کمک می‌کند تا اقداماتی را برای کاهش خطر و پیشگیری از این بیماری انجام دهید و در صورت لزوم به دنبال مشاوره اولیه پزشکی باشید. عوامل متعددی برای افزایش احتمال ابتلا به این نوع سرطان شناخته شده‌اند:
قرارگیری در معرض بیماری در محل کار
یکی از عوامل خطر مهم برای سرطان بینی و سینوس قرار گرفتن طولانی مدت در معرض برخی مواد از طریق کار است. این مواد عبارتند از:
- گرد چوب: افرادی که در نجاری کار می‌کنند اغلب در معرض گرد چوب هستند که خطر ابتلا به سرطان بینی و سینوس را افزایش می‌دهد.
- گرد چرم: کسانی که در صنعت چرم کار می‌کنند در معرض گرد چرم قرار می‌گیرند که عامل خطر دیگری برای این بیماری است.
- الیاف پارچه: کارگران صنعت نساجی در معرض الیاف پارچه قرار می‌گیرند که در ایجاد سرطان بینی و سینوس نقش دارند.
- نیکل و کروم: قرار گرفتن در معرض این فلزات که معمولاً در فرآیندهای صنعتی استفاده می‌شود خطر ابتلا را افزایش می‌دهد.
- فرمالدهید: این ماده شیمیایی در صنایع مختلف از جمله ساخت و مومیایی کردن استفاده می‌شود و قرار گرفتن طولانی مدت در معرض این ماده خطر ابتلا به این سرطان را افزایش می‌دهد.
سیگار کشیدن
سیگار یک عامل خطر شناخته شده برای بسیاری از انواع سرطان از جمله سرطان بینی و سینوس است. هرچه بیشتر سیگار بکشید خطر ابتلا به سرطان نیز بیشتر می‌شود. سیگار مواد شیمیایی مضر را وارد بدن شما می‌کند که می‌تواند به سلول‌های پوشاننده حفره بینی و سینوس‌ها آسیب برساند و منجر به سرطان شود.
ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)
ویروس پاپیلومای انسانی یا HPV گروهی از ویروس‌هاست که بر پوست و غشاهای مرطوب مانند دهان و گلو تأثیر می‌گذارد. برخی از سویه‌های HPV خطر ابتلا به سرطان بینی و سینوس را افزایش می‌دهند. HPV می‌تواند از طریق تماس جنسی منتقل شود و گونه‌های خاصی از ویروس احتمال بیشتری برای ابتلا به این سرطان دارند.
درمان سرطان بینی و سینوس
رویکرد درمانی سرطان بینی و سینوس به عوامل متعددی از جمله استیج سرطان، میزان گسترش آن و سلامت کلی بیمار بستگی دارد. چندین گزینه درمانی در دسترس است که هر کدام مزایا و ملاحظات خاص خود را دارند. آشنایی با این گزینه‌ها به بیماران و خانواده‌هایشان کمک می‌کند تا در مورد درمان خود تصمیم درستی کنند.
جراحی
جراحی اغلب درمان اولیه سرطان بینی و سینوس است، به خصوص اگر سرطان زود تشخیص داده شود. هدف از جراحی برداشتن تومور و هر بافت اطراف آن است که ممکن است تحت تأثیر سرطان قرار گرفته باشد. انواع مختلفی از عمل‌های جراحی برای درمان سرطان بینی و سینوس استفاده می‌شود:
جراحی باز: این روش سنتی شامل ایجاد یک برش برای دسترسی به حفره بینی و سینوس‌هاست. جراح در این روش تومور و هر بافت آسیب دیده را برمی دارد. جراحی باز به جراح اجازه می‌دهد تا تومور را راحت تر ببیند و به آن برسد اما ممکن است به زمان بهبودی طولانی‌تری نیاز داشته باشد.
میکروسرجری آندوسکوپی: این روش کم تهاجمی از آندوسکوپ که یک لوله نازک و قابل انعطاف با دوربین و نور است برای برداشتن تومور از طریق بینی استفاده می‌کند. این روش می‌تواند زمان بهبودی را کاهش داده و جای زخم را به حداقل برساند چون نیازی به برش‌های بزرگ ندارد. این عمل به ویژه برای تومورهایی که از طریق مجرای بینی قابل دسترسی هستند مؤثر است.
رادیوتراپی
رادیوتراپی که به عنوان پرتودرمانی نیز شناخته می‌شود از پرتوهای پرانرژی برای از بین بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌کند. برای درمان سرطان بینی و سینوس می‌توان از روش‌های مختلفی استفاده کرد:
درمان اولیه: در برخی موارد رادیوتراپی به عنوان درمان اصلی استفاده می‌شود، به خصوص اگر جراحی گزینه مناسبی نباشد.
قبل از جراحی: رادیوتراپی را می‌توان برای کوچک کردن تومور قبل از جراحی استفاده کرد که برداشتن آن را آسان‌تر می‌کند.
پس از جراحی: رادیوتراپی پس از جراحی به از بین بردن سلول‌های سرطانی باقی مانده که در طول عمل برداشته نشده کمک می‌کند. این رویکرد به کاهش خطر بازگشت سرطان کمک می‌کند.
شیمی درمانی
شیمی درمانی استفاده از داروهای قوی برای از بین بردن سلول‌های سرطانی یا جلوگیری از رشد آنهاست. می‌توان این روش را همراه با سایر درمان‌ها مانند جراحی و رادیوتراپی استفاده کرد. شیمی درمانی به کوچک کردن تومورها قبل از جراحی کمک کرده و برداشتن آنها را آسان‌تر می‌کند و شیمی درمانی پس از جراحی با هدف قرار دادن سلول‌های سرطانی باقیمانده خطر عود سرطان را کاهش می‌دهد.
کلام آخر
در این مقاله سایت دکتر سمیرا ازقندی دیدیم سرطان بینی و سینوس نادر بوده اما یک بیماری جدی است که نیاز به تشخیص زودهنگام و درمان جامع دارد. با مطالعه این مطلب و آشنایی با علائم، انجام تست‌های تشخیصی مناسب و آگاهی از عوامل خطر می‌توانید گام‌های پیشگیرانه‌ای در جهت مدیریت سلامت خود بردارید. شما یا عزیزتان که ریسک ابتلا به این بیماری را دارد با اتخاذ سبک زندگی سالم، بالا بردن آگاهی و پیگیری منظم این دوره چالش برانگیز را با انعطاف‌پذیری و امید بیشتری طی خواهید کرد.
منابع:
نظرات
