مطالب مرتبط
بیشتر بخوانید
چگونه به بهترین روش سرطان پروستات را درمان کنیم؟ راهنمای جامع
تاریخ انتشار
۶ مهر ۱۴۰۳
سرطان پروستات یکی از شایع ترین سرطان‌ها در بین مردان است و هنگامی که با این تشخیص مواجه می‌شوید طبیعی است که در جستجوی گزینه‌های مختلف درمان سرطان پروستات باشید. آشنایی با این گزینه‌ها به شما کمک می‌کند تا بهترین تصمیم را برای سلامتی خود بگیرید. برای آشنایی با روش‌های مختلف درمان سرطان پروستات با این مقاله از سایت دکتر سمیرا ازقندی همراه باشید.
پرتو درمانی برای درمان سرطان پروستات
پرتودرمانی یک روش درمان سرطان پروستات است که از پرتوهای پرانرژی مانند اشعه ایکس برای هدف قرار دادن و از بین بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌کند. این درمان با آسیب رساندن به DNA در داخل سلول‌های سرطانی عمل کرده که از رشد و تقسیم آنها جلوگیری می‌کند. سلول‌های سرطانی آسیب دیده با گذشت زمان می‌میرند و بدن به طور طبیعی آنها را از بین می‌برد. پرتودرمانی به ویژه برای درمان سرطان پروستات موضعی یا پیشرفته موثر است که یعنی سرطان محدود به پروستات است یا در خارج از آن گسترش یافته است.
موفقیت پرتودرمانی تا حد زیادی به تخصص انکولوژیست یا پزشکی که در این درمان تخصص داشته بستگی دارد. کار با متخصص انکولوژیست که تجربه بالایی داشته و بتواند به شما در تعیین بهترین رویکرد برای درمان سرطان پروستات شما کمک کند مهم است.
انواع پرتودرمانی
دو نوع اصلی پرتودرمانی وجود دارد که برای درمان سرطان پروستات استفاده می‌شود: پرتودرمانی خارجی (EBRT) و براکی تراپی که هر روشی رویکرد و مزایای خاص خود را دارد.
پرتو درمانی خارجی (EBRT)
پرتو درمانی خارجی یا EBRT رایج ترین نوع پرتودرمانی برای درمان سرطان پروستات است. در EBRT اشعه از خارج از بدن ارسال می‌شود و پروستات و نواحی اطراف آن را که ممکن است سلول‌های سرطانی در آنها وجود داشته باشند هدف قرار می‌دهد. این روش به لطف استفاده از تکنیک‌های تصویربرداری پیشرفته مانند سی تی اسکن و ام آر‌ای که به مشخص کردن محل دقیق تومور کمک می‌کند بسیار دقیق است.
براکی تراپی
براکی تراپی که به عنوان پرتودرمانی داخلی نیز شناخته می‌شود قرار دادن مواد رادیواکتیو به طور مستقیم در داخل یا نزدیک پروستات است. این روش دوز بالایی از تشعشع را به پروستات رسانده و حال قرار گرفتن بافت‌های سالم اطراف در معرض اشعه را به حداقل می‌رساند.
جراحی برای درمان سرطان پروستات
جراحی یک گزینه رایج برای درمان سرطان پروستات است، به ویژه زمانی که سرطان محدود به غده پروستات باشد. نوع اصلی جراحی پروستاتکتومی رادیکال نامیده می‌شود. این روش شامل برداشتن کامل غده پروستات، همراه با برخی از بافت‌های اطراف آن و گاهی اوقات غدد لنفاوی مجاور است. هدف از جراحی برداشتن بافت سرطانی و جلوگیری از گسترش سرطان به سایر قسمت‌های بدن است.
هورمون تراپی برای درمان سرطان پروستات
هورمون درمانی که با نام درمان محرومیت از آندروژن (ADT) نیز شناخته می‌شود یکی دیگر از درمان‌های رایج سرطان پروستات است. هورمون درمانی برخلاف جراحی یا پرتودرمانی که مستقیماً سلول‌های سرطانی را هدف قرار می‌دهند با کاهش سطح هورمون‌های مردانه به نام آندروژن در بدن عمل می‌کند. آندروژن‌ها که شامل تستوسترون می‌شود به رشد سلول‌های سرطانی پروستات کمک می‌کنند. این روش درمان سرطان پروستات با کاهش سطح آندروژن یا مسدود کردن اثرات آن می‌تواند رشد سرطان را کاهش دهد یا حتی تومورها را کوچک کند.
آگونیست‌ها و آنتاگونیست‌های هورمون آزاد کننده هورمون لوتئینیزه کننده (LHRH) داروهایی هستند که سطح تستوسترون را با سیگنال دادن به مغز برای توقف تولید هورمون لوتئینیزه کننده کاهش می‌دهند که به نوبه خود باعث کاهش تولید تستوسترون توسط بیضه‌ها می‌شود. این داروها به صورت تزریقی یا ایمپلنت و معمولاً هر 1 تا 6 ماه تجویز می‌شوند.
آگونیست‌های رایج LHRH شامل لوپرولید (لوپرون) و گوسرلین (زولادکس) است. این داروها می‌توانند قبل از کاهش سطح تستوسترون باعث افزایش موقت سطح تستوسترون شوند. این افزایش می‌تواند به طور موقت علائم را بدتر کند اما معمولاً با سایر داروها کنترل می‌شود.
آنتی آندروژن‌ها داروهایی هستند که از عملکرد آندروژن‌ها بر روی سلول‌های سرطان پروستات جلوگیری می‌کنند. این داروها سطح تستوسترون را کاهش نمی‌دهند اما در عوض مانع از اتصال تستوسترون به گیرنده‌های آندروژن روی سلول‌های سرطانی می‌شوند و در نتیجه رشد آنها را مهار می‌کنند. آنتی آندروژن‌های رایج عبارتند از بیکالوتامید (کاسودکس) و انزالوتامید (اکستاندی). آنتی آندروژن‌ها اغلب در ترکیب با آگونیست‌ها یا آنتاگونیست‌های LHRH برای افزایش اثربخشی هورمون درمانی استفاده می‌شوند.
شیمی درمانی برای درمان سرطان پروستات
شیمی درمانی نوعی درمان سرطان است که از داروهای قوی برای از بین بردن سلول‌های سرطانی در حال رشد سریع در بدن استفاده می‌کند. شیمی درمانی برای درمان بسیاری از انواع سرطان شناخته شده است اما استفاده از آن در درمان سرطان پروستات معمولاً برای مراحل پیشرفته تر بیماری نگه داشته می‌شود. این درمان اغلب زمانی در نظر گرفته می‌شود که سرطان پروستات به سایر قسمت‌های بدن گسترش یافته باشد که به عنوان سرطان متاستاتیک شناخته می‌شود یا زمانی که درمان‌های دیگر مانند هورمون درمانی دیگر مؤثر نیستند.
داروهای مورد استفاده در شیمی درمانی را می‌توان به روش‌های مختلفی تجویز کرد:
شیمی درمانی داخل وریدی (IV): این رایج‌ترین روشی است که در آن داروها مستقیماً به داخل ورید تزریق می‌شوند. این روش به دارو اجازه می‌دهد تا از طریق جریان خون حرکت کند تا به سلول‌های سرطانی در سراسر بدن برسد.
شیمی درمانی خوراکی: برخی از داروهای شیمی درمانی به صورت قرص یا کپسول از طریق دهانی مصرف می‌شوند. این روش راحت‌تر است و گاهی اوقات می‌توان آن را در خانه نیز مصرف کرد.
داروهای شیمی درمانی پس از ورود به بدن در جریان خون گردش می‌کنند و به سلول‌های سرطانی در هر کجا که باشند حمله می‌کنند. از آنجایی که سرطان پروستات اغلب به استخوان‌ها گسترش می‌یابد شیمی درمانی به ویژه برای رسیدن و درمان سلول‌های سرطانی در این نواحی مفید است.
ایمونوتراپی برای درمان سرطان پروستات
ایمونوتراپی یک شکل نوآورانه از درمان سرطان پروستات است که با استفاده از سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با سرطان عمل می‌کند. سیستم ایمنی مکانیزم دفاعی طبیعی بدن است که برای شناسایی و از بین بردن مهاجمان خارجی مانند باکتری‌ها و ویروس‌ها طراحی شده اما گاهی اوقات سلول‌های سرطانی می‌توانند از تشخیص توسط سیستم ایمنی در بروند که به آنها اجازه رشد و گسترش بدون کنترل را می‌دهد. هدف ایمونوتراپی تقویت یا بازیابی توانایی سیستم ایمنی برای شناسایی و حمله به سلول‌های سرطانی است.
انواع ایمونوتراپی
در حال حاضر انواع مختلفی از ایمونوتراپی برای درمان سرطان پروستات استفاده می‌شود که هر کدام به شیوه‌ای متفاوت برای تقویت پاسخ سیستم ایمنی به این بیماری عمل می‌کنند:
Sipuleucel-T نوعی ایمونوتراپی است که به طور خاص برای درمان سرطان پروستات متاستاتیکی تایید شده که دیگر به هورمون درمانی پاسخ نمی‌دهد. این درمان از این جهت منحصر به فرد است که برای هر بیمار شخصی سازی شده است. این فرآیند با جمع آوری سلول‌های ایمنی بیمار از طریق روشی به نام لوکافرزیس آغاز می‌شود. سپس این سلول‌ها به آزمایشگاه فرستاده می‌شوند و در آنجا در معرض پروتئینی قرار می‌گیرند که در سلول‌های سرطانی پروستات یافت می‌شود و با ماده‌ای ترکیب شده که سیستم ایمنی را تحریک می‌کند. سلول‌های ایمنی فعال شده به بیمار تزریق می‌شوند که برای حمله به سرطان وارد عمل می‌شوند.
بازدارنده های نقاط بازرسی شکل جدیدی از ایمونوتراپی هستند که به سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند تا سلول‌های سرطانی را شناسایی کرده و به آنها حمله کند. سیستم ایمنی معمولا دارای «نقاط بازرسی» است که از حمله به سلول‌های سالم جلوگیری می‌کند. سلول‌های سرطانی می‌توانند از این نقاط بازرسی برای جلوگیری از هدف قرار گرفتن توسط سیستم ایمنی استفاده کنند. بازدارنده های نقاط بازرسی با مسدود کردن این نقاط کار می‌کنند و به سیستم ایمنی اجازه می‌دهند سلول‌های سرطانی را شناسایی کرده و از بین ببرد.
نظارت فعال برای درمان سرطان پروستات
نظارت فعال یک استراتژی درمانی برای سرطان پروستات است که شامل نظارت دقیق بر سرطان به جای درمان فوری آن است. این رویکرد اغلب برای مردان مبتلا به سرطان پروستات کم خطر توصیه می‌شود که در این حالت سرطان بعید است به سرعت رشد کند یا گسترش یابد. نظارت فعال به بیماران این امکان را می‌دهد که از عوارض جانبی درمان‌هایی مانند جراحی یا پرتودرمانی اجتناب کنند یا آن را به تعویق بیاندازند و در همین حین سرطان را تحت نظارت دقیق قرار بدهند.
نظارت فعال مبتنی بر این اصل است که همه سرطان‌های پروستات نیازی به درمان فوری ندارند. برخی از سرطان‌های پروستات به قدری آهسته رشد می‌کنند که بعید است در طول زندگی فرد مشکلی ایجاد کنند. پزشکان با نظارت دقیق بر سرطان اطمینان حاصل می‌کنند که درمان تنها در صورتی شروع می‌شود که سرطان علائم پیشرفت را نشان دهد.
آنتی ژن اختصاصی پروستات (PSA) پروتئینی است که توسط غده پروستات تولید می‌شود. افزایش سطح PSA می‌تواند نشان دهنده وجود سرطان پروستات باشد. در طول نظارت فعال سطح PSA به طور منظم و معمولاً هر 3 تا 6 ماه یکبار بررسی می‌شود. افزایش سطح PSA ممکن است نشان دهد که سرطان در حال رشد است که می‌تواند باعث تجویز تست بیشتر و در نهایت شروع درمان شود.
معاینه دیجیتالی رکتوم یک معاینه فیزیکی غده پروستات است که در آن پزشک پروستات را از طریق راست روده احساس می‌کند تا هرگونه ناهنجاری را بررسی کند. این معاینه معمولا همزمان با تست PSA انجام می‌شود.
بیوپسی شامل گرفتن نمونه‌های کوچک از بافت پروستات برای بررسی زیر میکروسکوپ است. این روش در طول نظارت فعال هر 1 تا 3 سال انجام می‌شود تا هرگونه تغییر در سرطان بررسی شود. نتایج بیوپسی به تعیین اینکه آیا سرطان همچنان کم خطر است یا تهاجمی‌تر شده کمک می‌کند.
کلام آخر
در این مقاله دیدیم درمان سرطان پروستات شامل مجموعه‌ای از استراتژی‌های متنوع با هدف مدیریت موثر این بیماری و بهبود کیفیت زندگی بیماران است. بیماران با روش‌های مختلفی که در این مطلب بررسی کردیم، از مدیریت هورمون تا شیمی درمانی در مراحل پیشرفته سرطان، این فرصت را دارند که با تیم پزشکی همکاری کرده و مناسب‌ترین گزینه را برای درمان سرطان پروستات خود بیابند.
منابع:
نظرات
