مطالب مرتبط
بیشتر بخوانید
آیا عفونت خون با سرطان مرتبط است؟ 🧬 بررسی علمی
تاریخ انتشار
۱۴ شهریور ۱۴۰۳
حتما اسم عفونت خون و سرطان را شنیدید و می‌دانید هر دو بیماری‌های جدی هستند که می‌توانند سلامت ما را تحت تأثیر خود قرار بدهند اما آیا عفونت خون همان سرطان است؟ عفونت خون و سرطان هر دو می‌توانند خطرناک و عامل مرگ بیمار باشند اما بیماری‌های بسیار متفاوتی هستند. برای دانستن اینکه آیا عفونت خون همان سرطان است یا خیر با این مقاله از سایت دکتر سمیرا ازقندی همراه باشید.
عفونت خون چیست؟
عفونت خون که با نام سپسیس یا سپتی سمی شناخته می‌شود زمانی رخ می‌دهد که میکروب‌های مضر مانند باکتری، ویروس یا قارچ وارد جریان خون شوند. این میکروب‌ها شروع به ایجاد مشکلاتی در خود خون می‌کنند یا ممکن است از عفونت در قسمت دیگری از بدن مانند ریه، مجاری ادراری یا حتی پوست وارد خون شوند. هنگامی که این اتفاق می‌افتد، سیستم ایمنی بدن بیش از حد کار می‌کند و سعی می‌کند با میکروب‌ها مبارزه کند. در این حین سیستم ایمنی به جای اینکه فقط عفونت را هدف قرار دهد شروع به حمله به بافت‌ها و اندام‌های بدن می‌کند. همین پاسخ ایمنی شدید است که عفونت خون را بسیار خطرناک می‌کند.
سیستم ایمنی بدن قرار است از ما در برابر عفونت‌ها محافظت کند اما گاهی اوقات خیلی شدید واکنش نشان می‌دهد. سیستم ایمنی در مواجهه با عفونت خون شروع به ایجاد التهاب در سراسر بدن می‌کند. این التهاب در صورت عدم درمان سریع می‌تواند منجر به نارسایی اندام شود. به همین دلیل است که سپسیس یک بیماری اورژانسی محسوب می‌شود و پزشکان و پرستاران به سرعت برای درمان آن اقدام می‌کنند.
علائم عفونت خون
هنگامی که فردی به عفونت خون مبتلا می‌شود ممکن است علائم مختلفی را تجربه کند که نشان می‌دهد بدن او در حال مبارزه با عفونت است. علائم رایج عبارتند از:
- احساس ناخوشی: این علامت می‌تواند یک احساس کلی از خستگی یا ضعف باشد تا جایی که حتی بلند شدن از رختخواب نیز دشوار به نظر می‌رسد.
- تغییر درجه حرارت: ممکن است فردی تب (دمای 37.5 درجه سانتیگراد یا بالاتر) یا دمای کمتر از حد معمول (زیر 36 درجه سانتیگراد) داشته باشد که هر دو علامت هشدار برای این بیماری هستند.
- علائم شبیه آنفولانزا: احساس سرما، لرز، سردرد و درد عضلات همگی علائمی هستند که می‌توانند در اوایل این بیماری ظاهر شوند.
- سرفه با خلط سبز: این علامت می‌تواند نشان دهنده عفونت ریه باشد که به جریان خون گسترش یافته است.
- درد گلو یا دهان: عفونت در این نواحی می‌تواند دروازه‌ای برای ورود باکتری‌ها به جریان خون باشد.
- دندان درد: دندان دردناک یا نبض دار می‌تواند نشانه عفونت در دهان باشد.
- درد هنگام ادرار کردن: درد هنگام رفتن به دستشویی می‌تواند نشانه عفونت در مجاری ادراری باشد.
- اسهال: داشتن حداقل چهار بار اجابت مزاج شل و آبکی در 24 ساعت نیز می‌تواند نشان دهنده عفونت باشد، به خصوص اگر عفونت مربوط به معده داشته باشید.
- تغییرات پوستی: قرمزی، تورم، درد یا گرما در ناحیه‌ای از پوست ممکن است نشان دهنده عفونت باشد. این تغییرات گاهی نشانه‌ای از ورود میکروب‌ها به خون است.
- ضربان قلب سریع: تند شدن نبض یا ضربان قلب یکی دیگر از علائم هشدار دهنده است که بدن توسط آن به عفونت پاسخ می‌دهد.
- احساس سرگیجه یا غش: افت فشار خون می‌تواند باعث سرگیجه و سبکی سر شود، به خصوص که عفونت بدتر شده باشد.
- استفراغ: احساس ناراحتی در معده و استفراغ زمانی اتفاق می‌افتد که بدن با عفونت مبارزه می‌کند.
- سردرد: سردرد مداومی که از بین نمی‌رود گاهی اوقات می‌تواند نشانه عفونت باشد.
- درد جدید در هر قسمت از بدن: دردهای غیرقابل توضیح، به ویژه پس از درمان دارویی نباید نادیده گرفته شود چون می‌تواند نشان دهنده عفونت باشد.
توجه به این نکته مهم است که برخی از افراد ممکن است تب بالا را با عفونت خون تجربه نکنند. دمای بسیار پایین نیز می‌تواند به همان اندازه جدی باشد پس آن را نادیده نگیرید. اگر هر یک از این علائم را دارید، به خصوص اگر به طور کلی احساس بیماری دارید بسیار مهم است که در اسرع وقت با یک متخصص تماس بگیرید.
تاثیر عفونت خون روی اندام‌های شما
التهاب ناشی از سپسیس می‌تواند در سراسر بدن رخ دهد. سیستم ایمنی در این بیماری به واکنش بیش از حد ادامه می‌دهد و اندام‌ها شروع به آسیب دیدن می‌کنند. ریه، قلب، کلیه، کبد و مغز همگی می‌توانند تحت تاثیر قرار گیرند. اگر این اتفاق بیفتد اندام‌ها ممکن است از کار بیفتند که به این وضعیت نارسایی اندام گفته می‌شود.
نارسایی اندام یکی از جدی ترین عوارض عفونت خون است. در موارد شدید سپسیس، اندام‌های حیاتی بدن شروع به از کار افتادن می‌کنند زیرا اکسیژن کافی دریافت نمی‌کنند یا به این دلیل که التهاب به عملکرد طبیعی آنها آسیب می‌زند:
ریه
هنگامی که عفونت خون منجر به نارسایی ریه می‌شود سطح اکسیژن بدن به طور چشمگیری کاهش می‌یابد زیرا ریه‌ها قادر به تامین اکسیژن کافی برای جریان خون نیستند. این بیماری که با نام سندرم درد تنفسی حاد (ARDS) شناخته می‌شود باعث تجمع مایع در کیسه‌های هوایی ریه‌ها شده و تنفس را دشوار می‌کند. بیماران ممکن است تنگی نفس، تنفس سریع و احساس خفگی را تجربه کنند. اندام‌های حیاتی بدون اکسیژن کافی شروع به آسیب دیدن می‌کنند و به همین دلیل است که نارسایی ریه در طول سپسیس نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد که اغلب با ونتیلاتورها برای کمک به تنفس انجام می‌شود.
کلیه
نارسایی کلیه یکی دیگر از عوارض شایع عفونت خون است که زمانی رخ می‌دهد که کلیه‌ها دیگر قادر به فیلتر کردن مواد اضافی از خون نیستند. در نتیجه سموم مضر در بدن جمع شده و به تورم، خستگی و گیجی منجر می‌شود. در موارد شدید کلیه‌ها ممکن است به طور کامل از کار بیفتند که با نام آسیب حاد کلیه (AKI) شناخته می‌شود. بیماران مبتلا به نارسایی کلیه اغلب به دیالیز نیاز دارند که تا زمانی که عملکرد کلیه بازسازی شود به طور مصنوعی خون را برای حذف مواد زائد فیلتر می‌کند.
قلب
عفونت خون می‌تواند منجر به نارسایی قلبی نیز شود که در آن قلب قادر به پمپاژ موثر خون به بقیه بدن نیست. التهاب ناشی از سپسیس می‌تواند عضله قلب را ضعیف کرده و باعث می‌شود آن را با کارایی کمتری پمپاژ کند. این کاهش جریان خون منجر به کمبود اکسیژن در اندام‌های بدن شده که باعث آسیب بافتی می‌شود. علائم نارسایی قلبی در طی عفونت خون شامل درد قفسه سینه، ضربان قلب نامنظم و خستگی شدید است. قلب در موارد شدید این بیماری ممکن است به طور کلی از کار بیفتد و نیاز به مداخله اضطراری داشته باشد.
کبد
کبد نقش مهمی در سم‌زدایی خون و تولید پروتئین‌های مهم بازی می‌کند اما در طول عفونت خون ممکن است به دلیل التهاب شدید و جریان خون ضعیف از کار بیفتد. هنگامی که کبد از کار می‌افتد دیگر نمی‌تواند سموم را حذف کند یا پروتئین‌های لازم برای انعقاد خون را تولید کند که منجر به عوارض بعدی مانند خونریزی بیش از حد می‌شود. علائم نارسایی کبد شامل زردی پوست و چشم، درد شکم و گیجی است. نارسایی کبد در حین سپسیس بدون درمان فوری پزشکی می‌تواند به سرعت بلای جان بیمار شود.
مغز
هنگامی که عفونت خون بر مغز تأثیر می‌گذارد می‌تواند منجر به بیماری‌ای به نام انسفالوپاتی سپتیک شود که باعث سردرگمی، بی نظمی و حتی کما می‌شود. دلیل این اتفاق این است که مغز از اکسیژن و جریان خون محروم می‌شود و سمومی که معمولاً توسط کبد و کلیه‌ها فیلتر می‌شوند تلمبار شده‌اند. بیماران مبتلا به نارسایی مغزی در طول سپسیس ممکن است در صحبت کردن، تفکر واضح مشکل داشته باشند یا به شدت گیج به نظر برسند. آسیب به مغز بدون مداخله فوری پزشکی می‌تواند دائمی شده و منجر به مشکلات شناختی طولانی مدتی شود.
خب پس آیا عفونت خون همان سرطان است؟
حالا که عفونت خون را کامل بررسی کردیم می‌توانیم بگوییم که عفونت خون و سرطان دو بیماری بسیار متفاوت هستند اما هر دو کاملا جدی هستند. عفونت خون زمانی اتفاق می‌افتد که باکتری یا ویروس وارد جریان خون شده و باعث می‌شود بدن به گونه‌ای واکنش نشان دهد که به اندام هایش آسیب برساند. سرطان بیماری‌ای است که در آن سلول‌ها در بدن به طور غیرطبیعی رشد می‌کنند و به طرز غیرقابل کنترلی تقسیم می‌شوند و گاهی اوقات به سایر قسمت‌های بدن سرایت می‌کنند. این بیماری توسط میکروب یا عفونت ایجاد نمی‌شود بلکه در اثر تغییرات درون سلول‌های بدن به آن مبتلا می‌شوید.
هر دو بیماری می‌توانند کشنده باشند اما به دلایل مختلفی رخ داده و بدن را به شیوه‌های مختلفی تحت تاثیر خود قرار می‌دهند. عفونت‌های خون حاد هستند، به این معنی که به طور ناگهانی ایجاد می‌شوند و نیاز به درمان فوری دارند اما سرطان در طول زمان ایجاد می‌شود و اغلب نیاز به مراقبت و نظارت مداوم دارد.
ارتباط سرطان و عفونت خونی
افراد مبتلا به سرطان در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به عفونت‌های خونی هستند زیرا برخی درمان‌های سرطان می‌توانند سیستم ایمنی بدن آنها را تضعیف کنند. سیستم ایمنی مسئول محافظت از بدن در برابر میکروب‌های مضر مانند باکتری و ویروس است. هنگامی که سیستم ایمنی ضعیف می‌شود مبارزه با عفونت‌ها برای بدن سخت‌تر شده و ورود میکروب‌ها به جریان خون و ایجاد عوارض جدی مانند ابتلا به عفونت خوبی آسان‌تر می‌شود.
کلام آخر
در این مقاله دیدیم عفونت خونی مانند سپسیس و سرطان بیماری‌های مختلفی با علل و درمان‌های متفاوت هستند اما اگر به موقع درمان نشوند هر دو می‌توانند کشنده باشند. مطالعه این مطلب و آشنایی با علائم عفونت، تشخیص زودهنگام و انجام اقدامات پیشگیرانه می‌تواند این خطرات را تا حد زیادی کاهش دهد.
منابع:
نظرات
