مطالب مرتبط
بیشتر بخوانید
بواسیر و سرطان روده: پیشگیری و تشخیص زودهنگام برای درمان
تاریخ انتشار
۱۴ اسفند ۱۴۰۳
به وب‌سایت دکتر سمیرا ازقندی خوش آمدید. در این مقاله قصد داریم به بررسی تفاوت‌های میان بواسیر و سرطان روده بپردازیم. این دو بیماری علائم مشابهی مانند خونریزی مقعدی و تغییر در عادات روده‌ای دارند، اما از نظر علت، شدت و درمان، تفاوت‌های اساسی دارند. شناخت این تفاوت‌ها برای تشخیص زودهنگام و درمان مناسب ضروری است.
بواسیر چیست؟
بواسیر یا هموروئید به تورم و التهاب رگ‌های مقعد و راست‌روده گفته می‌شود. این بیماری در بین افراد بزرگسال بسیار شایع است و می‌تواند باعث ناراحتی‌های متعددی شود.
علل بواسیر
- یبوست مزمن و فشار بیش از حد هنگام دفع
- نشستن طولانی‌مدت به‌ویژه روی توالت
- چاقی و اضافه‌وزن
- بارداری به دلیل افزایش فشار بر روی رگ‌های لگنی
- رژیم غذایی کم‌فیبر
علائم بواسیر
- خونریزی هنگام دفع
- درد یا سوزش در ناحیه مقعد
- احساس برآمدگی یا تورم در اطراف مقعد
- خارش و التهاب مقعدی
سرطان روده چیست؟
سرطان روده (سرطان کولورکتال) یکی از شایع‌ترین انواع سرطان‌های دستگاه گوارش است که در روده بزرگ یا راست‌روده رخ می‌دهد.
علل سرطان روده
- سابقه خانوادگی سرطان کولورکتال
- رژیم غذایی ناسالم (مصرف زیاد گوشت قرمز و چربی‌های اشباع‌شده)
- سبک زندگی بی‌تحرک
- التهابات مزمن روده‌ای مانند کولیت اولسراتیو
- افزایش سن (بیشتر در افراد بالای ۵۰ سال)
علائم سرطان روده
- خونریزی مقعدی بدون درد
- تغییرات ناگهانی در عادات روده‌ای (یبوست یا اسهال مداوم)
- کاهش وزن ناگهانی و بدون علت مشخص
- احساس خستگی مزمن
- درد شکمی مداوم
به نقل از سایت Moffitt Cancer Center: بواسیر و سرطان روده بزرگ می‌توانند علائم مشابهی مانند خونریزی مقعدی و تغییر در عادات روده‌ای ایجاد کنند. با این حال، خونریزی ناشی از هموروئید معمولاً با فشار یا تحریک در حین اجابت مزاج همراه است و خون قرمز روشن را مشاهده می‌کنید. در مقابل، خونریزی مرتبط با سرطان روده بزرگ ممکن است بدون درد باشد و با علائمی مانند کاهش وزن غیرقابل توضیح، خستگی، و تغییر در الگوی اجابت مزاج همراه باشد. توجه به این تفاوت‌ها مهم است، اما تنها پزشک می‌تواند با انجام آزمایش‌های لازم تشخیص قطعی را ارائه دهد
تفاوت بین بواسیر و سرطان روده
چگونه بواسیر و سرطان روده را از هم تشخیص دهیم؟
| ویژگی | بواسیر | سرطان روده |
|---|---|---|
| خونریزی مقعدی | معمولا هنگام دفع، رنگ قرمز روشن | اغلب تیره یا ترکیب‌شده با مدفوع |
| درد مقعدی | شایع است | معمولاً وجود ندارد |
| تغییر عادات روده‌ای | کمتر دیده می‌شود | رایج است (اسهال یا یبوست طولانی‌مدت) |
| کاهش وزن غیرمنتظره | نادر | شایع |
| وجود توده قابل لمس | ممکن است وجود داشته باشد | در مراحل پیشرفته قابل لمس است |
آیا بواسیر می‌تواند نشانه‌ای از سرطان روده باشد؟
بواسیر یک بیماری رایج و خوش‌خیم است که معمولاً به دلیل فشار زیاد در ناحیه مقعد و راست‌روده ایجاد می‌شود. اما علائمی مانند خونریزی مقعدی، درد، و تغییر در عادات روده‌ای می‌توانند باعث نگرانی شوند. در بیشتر موارد، بواسیر ناشی از عواملی مانند یبوست یا نشستن طولانی‌مدت است و تهدیدی برای سلامت عمومی محسوب نمی‌شود.
با این حال، یکی از نگرانی‌های بزرگ این است که برخی از علائم بواسیر می‌توانند با علائم سرطان روده مشابه باشند. خونریزی مقعدی، به‌ویژه اگر همراه با کاهش وزن ناگهانی یا تغییرات طولانی‌مدت در عادات روده‌ای باشد، می‌تواند نشانه‌ای از یک بیماری جدی‌تر مانند سرطان کولورکتال باشد. بنابراین، نباید این علائم را نادیده گرفت و بهتر است در صورت مشاهده آن‌ها به پزشک مراجعه کنید.
تشخیص افتراقی میان بواسیر و سرطان روده بسیار مهم است. بواسیر معمولاً باعث خونریزی قرمز روشن می‌شود که پس از دفع مدفوع روی دستمال توالت دیده می‌شود، اما خون ناشی از سرطان روده اغلب تیره‌تر بوده و ممکن است با مدفوع ترکیب شود. علاوه بر این، سرطان روده معمولاً با علائمی مانند خستگی مزمن، کاهش وزن غیرمنتظره، و تغییر مداوم در دفع مدفوع همراه است که در بواسیر کمتر مشاهده می‌شود.
بهترین راه برای اطمینان از تشخیص صحیح، انجام آزمایشات تشخیصی مانند کولونوسکوپی، آزمایش خون مخفی در مدفوع و سیگموئیدوسکوپی است. اگر علائم شما به‌طور مداوم ادامه دارد یا بدتر می‌شود، مراجعه سریع به پزشک می‌تواند در شناسایی مشکل و جلوگیری از پیشرفت بیماری کمک کند. تشخیص زودهنگام سرطان روده می‌تواند شانس درمان موفق را افزایش دهد و از عوارض جدی جلوگیری کند.
نقش خونریزی مقعدی در تشخیص بواسیر و سرطان روده
خونریزی مقعدی مهم‌ترین علامت مشترک بین بواسیر و سرطان روده است، اما تفاوت‌هایی دارد:
- در بواسیر: خون قرمز روشن و معمولاً روی دستمال توالت مشاهده می‌شود.
- در سرطان روده: خون تیره‌تر است و ممکن است با مدفوع ترکیب‌شده باشد.
روش‌های تشخیص افتراقی بین بواسیر و سرطان روده
برای تشخیص قطعی، پزشک از روش‌های زیر استفاده می‌کند:
- آزمایش خون مخفی در مدفوع (FOBT)
این آزمایش برای تشخیص وجود خون در مدفوع انجام می‌شود که ممکن است با چشم غیرمسلح دیده نشود. FOBT می‌تواند نشانه‌هایی از خونریزی داخلی را شناسایی کرده و به تشخیص زودهنگام سرطان روده کمک کند.
- کولونوسکوپی برای بررسی داخل روده
کولونوسکوپی یک روش تصویربرداری دقیق است که در آن یک لوله انعطاف‌پذیر دارای دوربین وارد روده بزرگ می‌شود. این روش به پزشک اجازه می‌دهد تا سطح داخلی روده را مشاهده کرده و در صورت لزوم نمونه‌برداری انجام دهد.
- سیگموئیدوسکوپی برای مشاهده بخش پایینی روده بزرگ
سیگموئیدوسکوپی مشابه کولونوسکوپی است، اما فقط بخش انتهایی روده بزرگ و راست‌روده را بررسی می‌کند. این روش برای تشخیص ضایعات و پولیپ‌های کوچک در بخش پایینی روده کاربرد دارد.
- آنوسکوپی و پروکتوسکوپی برای بررسی دقیق مقعد و راست‌روده
این دو روش برای بررسی نواحی پایینی روده و مقعد به کار می‌روند. در آنوسکوپی، پزشک با یک لوله کوتاه و نورانی ناحیه مقعد را معاینه می‌کند، در حالی که پروکتوسکوپی امکان بررسی عمقی‌تر راست‌روده را فراهم می‌کند.
چگونه تغییرات در عادات روده‌ای می‌توانند نشانه‌ای از سرطان باشند؟
اگر تغییراتی مانند یبوست یا اسهال مداوم، احساس تخلیه ناقص روده، یا کاهش قطر مدفوع را برای مدت طولانی تجربه می‌کنید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. این نشانه‌ها ممکن است از وجود یک مشکل جدی مانند سرطان کولورکتال خبر دهند.
درمان‌های رایج برای بواسیر و روش‌های جراحی آن
درمان‌های خانگی و دارویی بواسیر
- مصرف فیبر بیشتر و نوشیدن آب کافی
- استفاده از داروهای موضعی مانند کرم‌های هیدروکورتیزون
- نشستن در وان آب گرم (حمام سیتز)
- پرهیز از نشستن طولانی‌مدت
روش‌های جراحی بواسیر
- بستن با باند لاستیکی (روشی غیرتهاجمی برای قطع جریان خون‌رسانی به هموروئید)
- اسکلروتراپی (تزریق ماده‌ای برای کوچک شدن هموروئید)
- هموروئیدکتومی (جراحی برای برداشتن بواسیر در موارد شدید)
غربالگری سرطان روده: چه افرادی در معرض خطر بیشتری هستند؟
- افراد بالای ۵۰ سال
- کسانی که سابقه خانوادگی سرطان کولورکتال دارند
- افرادی که رژیم غذایی کم‌فیبر و پرچرب مصرف می‌کنند
- افراد مبتلا به بیماری‌های التهابی روده مانند کولیت اولسراتیو
روش‌های غربالگری
- آزمایش خون مخفی در مدفوع (سالانه برای افراد در معرض خطر)
- کولونوسکوپی (هر ۱۰ سال یک‌بار برای افراد سالم، زودتر برای افراد پرخطر)
- سیگموئیدوسکوپی انعطاف‌پذیر (هر ۵ سال یک‌بار)
اهمیت مراجعه به پزشک در صورت مشاهده علائم مشکوک به سرطان روده
تشخیص زودهنگام سرطان روده نقش حیاتی در موفقیت درمان دارد. در صورت مشاهده علائمی مانند خونریزی مقعدی، کاهش وزن غیرمنتظره، تغییرات مداوم در عادات روده‌ای یا احساس ضعف و خستگی، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید.
کلام آخر
در این مقاله، تفاوت‌های میان بواسیر و سرطان روده را بررسی کردیم. اگرچه بواسیر بیماری شایعی است، اما نباید علائمی مانند خونریزی را نادیده گرفت. غربالگری منظم و مراجعه زودهنگام به پزشک می‌تواند به تشخیص زودهنگام سرطان روده و افزایش احتمال درمان موفقیت‌آمیز کمک کند.
نظرات
