مطالب مرتبط
بیشتر بخوانید
ایمونوتراپی: درمانی پیشرفته برای بیماری‌های سخت 💪
تاریخ انتشار
۱۶ تیر ۱۴۰۳
ایمونوتراپی طرز فکر ما را در مورد درمان سرطان را متحول کرده و امید جدیدی به افراد مبتلا به انواع خاصی از سرطان داده است. بهبودی جیمی کارتر رئیس جمهور سابق 91 ساله آمریکا از ملانوم متاستاتیک با استفاده از یک داروی ایمونوتراپی تحقیقاتی یعنی پمبرولیزوماب این رویکرد درمانی را در کانون توجه قرار داد. برای دانستن اینکه ایمونوتراپی چیست با این مقاله از سایت دکتر سمیرا ازقندی همراه باشید.
درمان ایمونوتراپی چیست؟
ایمونوتراپی نوعی درمان سرطان است که از سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با سرطان استفاده می‌کند. سیستم ایمنی شبکه پیچیده‌ای از سلول‌ها و پروتئین‌هاست که از بدن در برابر عفونت و بیماری دفاع می‌کند. سیستم ایمنی می‌تواند سلول‌های سرطانی را هدف قرار بدهد اما برخی از سرطان‌ها مکانیزم‌هایی برای فرار از تشخیص و تخریب سیستم ایمنی ایجاد می‌کنند. هدف ایمونوتراپی سرطان غلبه بر این مکانیزم‌هاست و سیستم ایمنی را قادر می‌سازد تا به طور موثر سلول‌های سرطانی را هدف قرار داده و از بین ببرد.
سیستم ایمنی شامل انواع مختلفی از سلول‌هاست که نقش‌های متفاوتی در دفاع از بدن دارند. یکی از بازیگران کلیدی در مبارزه سیستم ایمنی با سرطان نوعی گلبول سفید است که به سلول T معروف است. سلول‌های T می‌توانند سلول‌های سرطانی را شناسایی کرده و به آنها حمله کنند اما تومورها می‌توانند راه‌هایی برای محافظت از خود در برابر این حملات پیدا کنند.
طرز کار ایمونوتراپی چیست؟
برخی از سلول‌های سرطانی پروتئین‌هایی تولید می‌کنند که سلول‌های T را خاموش می‌کنند. این فرآیند به عنوان سیگنالینگ «ایمنی ایست بازرسی» شناخته می‌شود. مهارکننده‌های ایست بازرسی نوعی ایمونوتراپی هستند که این پروتئین‌ها را مسدود کرده و اساساً سلول‌های T را دوباره روشن می‌کنند تا بتوانند به سلول‌های سرطانی حمله کنند.
برخی از کلاس‌های ایمونوتراپی سرطان می‌توانند کلید خاموش را مسدود کنند و به سلول‌های ایمنی مهم به نام سلول‌های CD8 + T اجازه فعال شدن می‌دهند. این سلول‌های T فعال شده آنزیمی به نام گرانزیم B ترشح می‌کنند که نقش اساسی برای کشتن سلول‌های سرطانی دارد. دانستن اینکه آیا این سلول‌های CD8+ T فعال می‌شوند و گرانزیم B تولید می‌کنند یا خیر می‌تواند به کاهش زمانی که بیماران برای درمان‌های ناکارآمد می‌گذرانند منجر شود و پزشکان را قادر می‌سازد تا بیماران بدون پاسخ را زودتر به درمان‌های جایگزین تغییر دهند.
اثربخشی ایمونوتراپی از فردی به فرد دیگر متفاوت است و اغلب در ترکیب با سایر درمان‌ها مانند جراحی، پرتودرمانی و شیمی درمانی برای رسیدن به درمان قطعی سرطان با ایمونوتراپی و بهبود نتایج درمان استفاده می‌شود.
انواع ایمونوتراپی چیست؟
ایمونوتراپی انواع مختلفی دارد که هر کدام به روشی منحصر به فرد برای کمک به سیستم ایمنی بدن در مبارزه با سرطان عمل می‌کند. در این بخش مقاله بررسی می‌کنیم که انواع ایمونوتراپی چیست:
مهارکننده ایست بازرسی
مهارکننده‌های بازرسی داروهایی هستند که پروتئین‌های تولید شده توسط سلول‌های سرطانی را که سلول‌های T را خاموش کرده مسدود می‌کنند. این داروها با مسدود کردن این نقاط بازرسی سلول‌های T را قادر می‌سازند تا به طور موثرتری به سلول‌های سرطانی حمله کنند. مهارکننده‌های ایست بازرسی برای درمان قطعی سرطان با ایمونوتراپی از جمله ملانوما، سرطان ریه و سرطان کلیه تایید شده‌اند.
پمبرولیزوماب (کیترودا) و نیوولوماب (اوپدیوو) نمونه‌هایی از مهارکننده‌های ایست بازرسی هستند. آنها پروتئینی به نام PD-1 را روی سطح سلول‌های T هدف قرار می‌دهند. این داروها با مهار PD-1 به فعال سازی مجدد سلول‌های T کمک می‌کنند تا به آنها حمله کنند.
درمان CAR با سلول T
درمان CAR با سلول‌های T شامل تغییر سلول‌های T بیمار برای اظهار گیرنده‌ای خاص برای سلول‌های سرطانی است. این گیرنده با نام گیرنده آنتی ژن کایمریک (CAR) شناخته می‌شود. سپس سلول‌های T اصلاح‌شده دوباره وارد بدن بیمار می‌شوند که سلول‌های سرطانی را جستجو کرده و از بین می‌برند.
درمان CAR با سلول T موفقیت زیادی در درمان برخی سرطان‌های خون مانند لوسمی و لنفوم نشان داده است. این درمان قطعی سرطان با ایمونوتراپی است چون سلول‌های T از بیمار گرفته می‌شوند، اصلاح شده و سپس به همان بیمار بازگردانده می‌شوند.
واکسن سرطان
واکسن‌های سرطان برای تحریک سیستم ایمنی برای حمله به سلول‌های سرطانی طراحی شده‌اند. نمونه‌ای از این درمان قطعی سرطان با ایمونوتراپی سیپولوسل-تی (پروونج) است که برای درمان سرطان پروستات استفاده می‌شود. این واکسن از سلول‌های ایمنی خود بیمار که جمع آوری شده و در معرض پروتئین موجود در سلول‌های سرطان پروستات قرار می‌گیرد ساخته می‌شود. سپس سلول‌های اصلاح شده به بدن بیمار بازگردانده می‌شوند تا به سیستم ایمنی بدن کمک کنند تا سرطان را شناسایی کرده و به آن حمله کند.
آنتی بادی‌های مونوکلونال
آنتی بادی‌های مونوکلونال مولکول‌های آزمایشگاهی هستند که می‌توانند به اهداف خاصی روی سلول‌های سرطانی متصل شوند. این آنتی‌بادی‌ها مستقیماً سلول‌های سرطانی را از بین می‌برند، رشد آنها را مسدود کرده یا آنها را برای تخریب توسط سایر بخش‌های سیستم ایمنی بسیج می‌کنند.
ریتوکسیماب (ریتوکسان) یک آنتی بادی مونوکلونال است که برای درمان انواع خاصی از لنفوم استفاده می‌شود. این درمان قطعی سرطان با ایمونوتراپی پروتئینی به نام CD20 که در سطح سلول‌های B سرطانی یافت می‌شود را هدف قرار می‌دهد. ریتوکسیماب با اتصال به این پروتئین به سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند تا سلول‌های سرطانی را از بین ببرد.
ویروس انکولیتیک
ویروس‌های انکولیتیک ویروس‌های اصلاح شده ژنتیکی هستند که به طور انتخابی سلول‌های سرطانی را آلوده کرده و از بین می‌برند. این ویروس‌ها پاسخ ایمنی را نیز در برابر سرطان تحریک کرده و اثربخشی کلی درمان را افزایش می‌دهند.
تالیموژن لاهرپارپوک (T-VEC) یک نمونه از درمان ویروس انکولیتیک است که برای درمان ملانوم استفاده می‌شود. این درمان قطعی سرطان با ایمونوتراپی از ویروس هرپس سیمپلکس مشتق شده است و برای آلوده کردن و کشتن سلول‌های سرطانی طراحی شده که سلول‌های طبیعی را نیز حفظ می‌کند. T-VEC مستقیماً به تومور تزریق می‌شود که آنجا تکثیر می‌شود و باعث حذف سلول‌های سرطانی می‌شود.
نرخ موفقیت ایمونوتراپی چسیت؟
ایمونوتراپی منجر به موفقیت‌های قابل توجهی در درمان سرطان‌های مختلف شده است. به عنوان مثال نرخ بقای پنج ساله برای ملانوم پیشرفته که زمانی تنها 5 درصد بود به دلیل استفاده از داروهای ایمونوتراپی در کنار سایر درمان‌ها به 52 درصد افزایش یافته است. این اعداد پتانسیل رسیدن به درمان قطعی سرطان با ایمونوتراپی را نشان می‌دهد.
پرونده رئیس جمهور سابق جیمی کارتر یکی از این داستان‌های موفقیت آمیز است. او با تشخیص ملانوم متاستاتیک که به کبد و مغزش سرایت کرده بود تحت درمان با پمبرولیزوماب و پرتودرمانی قرار گرفت. شایان ذکر است که او در 91 سالگی اعلام کرد که عاری از سرطان است. تجربه او توجهات را به پتانسیل ایمونوتراپی به عنوان درمان سرطان جلب کرد.
چالش‌های ایمونوتراپی چیست؟
ایمونوتراپی با وجود این دستاوردها بدون چالش نیست. یکی از مشکلات اصلی این است که همه بیماران به این درمان پاسخ نمی‌دهند. محققان دریافته‌اند که 20 تا 40 درصد از بیماران مبتلا به ملانوم متاستاتیک به مهارکننده‌های ایمونوتراپی سرطان که کلاس اصلی داروهای ایمونوتراپی سرطان بوده پاسخ می‌دهند. این عدم قطعیت در میزان پاسخگویی نیاز به ابزارهای پیش بینی بهتر و رویکردهای درمانی شخصی سازی شده را نشان می‌دهد.
عدم پاسخ
عدم پاسخ به ایمونوتراپی سرطان به ویژه برای بیماران و پزشکان چالش برانگیز است. تعیین اینکه آیا بیمار به درمان پاسخ می‌دهد یا خیر می‌تواند ماه‌ها طول بکشد. در این دوره، بیماران ممکن است بدون مشاهده هیچ مزیتی تحت درمان قرار گیرند، عوارض جانبی پایدار داشته باشند و در مورد پیش آگهی خود اطلاعات مشخصی دریافت نکنند.
برای رسیدگی به این مشکل تشخیص‌های جدیدی برای کمک به شناسایی بیمارانی که احتمال بیشتری برای پاسخ به ایمونوتراپی قبل از شروع درمان دارند در حال توسعه است. این ابزارها می‌توانند پاسخ را پس از شروع درمان با سرعت بیشتری بررسی کنند که پزشکان را قادر می‌سازند تا تصمیمات به موقع در مورد ادامه، تنظیم یا تغییر درمان بگیرند.
عوارض جانبی ایمونوتراپی چیست؟
ایمونوتراپی می‌تواند عوارض جانبی ایجاد کند که برخی از آنها شدید خواهد بود. این عوارض جانبی به این دلیل اتفاق می‌افتد که ایمونوتراپی سیستم ایمنی را تحریک می‌کند که گاهی علاوه بر سلول‌های سرطانی به بافت‌های سالم نیز حمله می‌کند. عوارض جانبی رایج عبارتند از خستگی، بثورات پوستی و التهاب اندام‌هایی مانند ریه ها، کبد یا روده‌ها می‌شود.
مدیریت این عوارض جانبی بخشی ضروری از ایمونوتراپی سرطان است. پزشکان بیماران را برای هرگونه نشانه‌ای از عوارض جانبی تحت نظر دارند و می‌توانند برنامه‌های درمانی را برای به حداقل رساندن این خطرات تنظیم کنند. با وجود عوارض جانبی، مزایای ایمونوتراپی در بهبود نتایج سرطان اغلب به ریسک آن می‌چربد.
هزینه بالای درمان
هزینه بالای ایمونوتراپی چالش مهم دیگری در این روش درمانی است. این درمان گران است و همه بیماران به آن دسترسی ندارند. پوشش بیمه متفاوت است و هزینه‌های پرداختی می‌تواند قابل توجه باشد. تلاش‌ها برای مقرون‌به‌صرفه‌تر کردن و دسترسی به ایمونوتراپی برای طیف وسیع‌تری از بیماران ادامه دارد.
جواب چالش‌های ایمونوتراپی چیست؟
تحقیق مستمر برای غلبه بر این چالش‌ها ضروری است. توسعه روش تشخیصی دقیق مانند تصویربرداری 18F-CD8 PET نویدبخش بهبود انتخاب بیمارانی است که به احتمال زیاد از ایمونوتراپی سود می‌برند. این ابزارها با شناسایی دقیق‌تر و سریع‌تر پاسخ‌دهندگان به این روش درمانی به جلوگیری از انجام درمان غیر ضروری و کاهش هزینه‌های مراقبت‌های بهداشتی کمک می‌کنند.
آزمایش‌ها و مطالعات بالینی فعلی در حال بررسی داروهای جدید ایمونوتراپی و درمان‌های ترکیبی هستند. ترکیب ایمونوتراپی با سایر درمان‌ها مانند شیمی‌درمانی یا درمان هدفمند اثربخشی را افزایش داده و گزینه‌های دیگری را برای بیمارانی که به تنهایی به ایمونوتراپی پاسخ نمی‌دهند ارائه می‌کند.
کلام آخر
در این مقاله سایت دکتر سمیرا ازقندی دیدیم ایمونوتراپی یک پیشرفت قابل توجه در درمان سرطان است که نتایج درمانی را برای بسیاری از بیماران متحول کرده است. این روش بی مشکل نیست اما تحقیقات راه را برای درمان موثرتر و بهتر هموار می‌کند. بیماران با اطلاع از اینکه آخرین پیشرفت در زمینه ایمونوتراپی چیست می‌توانند بهترین تصمیم را برای درمان سرطان خود بگیرند.
منابع:
نظرات
